استرس دوران کودکی
همه والدین و بزرگترها به عنوان تامین کنندگان امکانات و آسایش زندگی برای کودکانشان، فکر میکنند دنیای کودکان شاد و بیدغدغه است. زیرا تصور میکنند که کودکان شغل یا نگرانی برای پرداخت انواع قبض و مسائل مالی ندارند. پس کودکان چه دلیلی برای نگرانی و استرس دارند؟
کودکان نیز، دلایل بسیاری برای نگرانی دارند. حتی بچههای بسیار کوچک، دغدغه و نگرانی دارند و تا حد زیادی احساس استرس میکنند. حالا در این مطلب به عوامل استرس دوران کودکی میپردازیم.
منابع استرس
وجود استرس، به دلیل خواسته های مطرح شده از ما و احساس عدم توانایی ما در پاسخگویی به آنهاست. این خواستهها غالباً از طرف خانواده، شغل، دوستان یا مدرسه میباشد. همچنین این استرس میتواند از درون ناشی شود و اغلب مربوط به کاری است که فکر میکنیم باید انجام دهیم اما توانایی انجام آن را در خود نمیبینیم.
بنابراین استرس را هرکسی که بیش از حد احساس فشار کند، میتواند داشته باشد. برای مثال در کودکان پیش دبستانی جدایی از والدین میتواند باعث اضطراب او شود. هنگامی که به مدرسه میرود و احساس میکند که والدینش مانند گذشته دیگر در اطرافش حضور ندارند. با بزرگتر شدن بچهها، فشارهای تحصیلی و اجتماعی به ویژه تلاش برای عقب نماندن، برای کودکان استرس ایجاد میکند. ذهن بسیاری از بچه ها بیش از حد مشغول است که بعد از مدرسه وقت برای بازی خلاقانه یا آرامش داشته باشند.کودکانی که از همه فعالیت های خود شکایت دارند یا از انجام دادن آنها امتناع میکنند ممکن است تحت فشار بیش از حد وظایف یا برنامه ریزی باشند.
شما به عنوان والدین آگاه باید با کودکان خود در مورد احساسشان در مورد فعالیت هایی که انجام میدهند، صحبت کنید. ممکن است که از وضعیت موجود شکایتی داشته باشند. اگر اینطور بود، درباره جوانب مثبت و منفی فعالیتی که ذهن او را درگیر کرده است، صحبت کنید. سعی کنید در این گفتگو، روش هایی را برای کمک به مدیریت زمان و مسئولیت های فرزندتان برای کاهش اضطراب او کشف کنید.
کودکان نه تنها ممکن است از استرسهای درونی خود اذیت شوند بلکه ممکن است با شنیدن درباره مشکلات خانواده، بیماریها و مسائل مالی، دچار استرس شوند. اینگونه استرس بچه ها ممکن است چیزی بیش از آنچه در زندگی خودشان اتفاق می افتد، تشدید شود. شما والدین باید سعی کنید صحبت درباره چنین موضوعاتی را در مقابل فرزند خود انجام ندهید. زیرا کودکان اضطراب والدین را نیز درک میکنند و در نتیجه نگران میشوند.
علائم و نشانه های استرس در کودکان
گرچه تشخیص استرس در کودکان آسان نیست، اما تغییرات کوتاه مدت رفتاری مانند تغییرات خلقی، تغییر در الگوی خواب یا خیس کردن رختخواب، میتواند نشانهای از آن باشد. علائم استرس در هر کودکی متفاوت است. بعضی از بچهها اثرات جسمی دارند، از جمله درد معده و سردرد یا برخی دیگر در تمرکز کردن مشکل دارند همچنین دسته ای از کودکان دچار به استرس، ممکن است گوشهگیر شوند یا وقت زیادی را به تنهایی بگذرانند.
کودکان کوچکتر ممکن است دچار عادتهای جدیدی مانند مکیدن انگشت شست، چرخاندن مو و … شوند. همچنین بچههای بزرگتر ممکن است شروع به دروغ گفتن، زورگویی یا سرپیچی از والدین کنند. کودکی که استرس دارد نیز ممکن است نسبت به مشکلات جزئی واکنش بیش از حد نشان دهد، کابوس ببیند، بسیار به والدین خود وابسته شود یا در عملکرد تحصیلی تغییرات فاحشی داشته باشد.
چگونه استرس کودک را کاهش دهیم؟
شما به عنوان والدین باید بدانید که در برابر چنین موقعیتهایی چگونه می توانید به بچهها کمک کنید تا با استرس کنار بیایند. استراحت و تغذیه مناسب، فرزندپروری و تربیت خوب میتوانند مهارت روبرو شدن با مشکلات را در کودک تقویت کنند. سعی کنید هر روز برای فرزند خود وقت بگذارید. خواه آنها نیاز به یک گفتگو داشته باشند یا فقط نیاز داشته باشند فقط شما را در کنار خود ببینند. شما باید خود را در دسترس او قرار دهید. سعی نکنید کاری کنید که آنها را مجبور به صحبت کردن کنید، حتی اگر میدانید از چه چیزی نگران هستند.
گاهی اوقات بچه ها وقتی شما با آنها برای انجام فعالیتهای سرگرمکننده و بازی وقت میگذرانید، احساس خوبی پیدا میکنند. پس برای فرزند خود و سلامت روان او زمان بیشتری را به بازی با او صرف کنید.
فکر نکنید وقتی بچهها بزرگتر میشوند احساس نیازشان نسبت به وقت گذراندن با آنها کمتر میشود. در واقع با بزرگتر شدن بچهها، این قضیه بسیار مهمتر میشود. برای بعضی از والدین شاید سخت باشد که بعد از کار به خانه بیایند، روی زمین بنشینند و با بچه هایشان بازی کنند یا در مورد روزشان با آنها صحبت کنند؛ مخصوصاً اگر آنها خودشان هم یک روز استرسزا داشته باشند. اما به هر صورت ابراز علاقه به بچههایتان نشان میدهد که آنها برای شما مهم هستند.
با فرزند خود درباره استرس صحبت کنید
با صحبت در مورد اینکه چه چیزی باعث ایجاد استرس در او شده است، به فرزندتان کمک کنید تا از پس استرس برآید. شما با هم میتوانید به چند راه حل مانند: کاهش فعالیتهای بعد از مدرسه، صرف وقت بیشتر با والدین، داشتن سرگرمی بیشتر و … برسید.
موقعیتهای استرسزا برای کودکتان را مدیریت کنید
شما میتوانید با پیش بینی موقعیتهای استرس زا و آماده سازی فرزندتان به او کمک کنید. به عنوان مثال، اگر قرار است به دکتر بروید، زودتر از موعد به فرزندتان اطلاع دهید که قرار ملاقات با پزشک در پیش است و درباره اتفاقات آنجا با او صحبت کنید او را آماده کنید تا از استرس او کم کنید. حواستان باشد که اطلاعاتی را که به او میدهید، متناسب با سن کودک خود تنظیم کنید.
به مشاور مراجعه کنید
وقتی بچه ها نمیخواهند یا نمیتوانند درباره مسائل استرسزا خود صحبت کنند، سعی کنید در مورد مسائل شخصی خود صحبت کنید. این نشان میدهد که شما مایل هستید با موضوعات دشوار مقابله کنید و در صورت آماده شدن برای گفتگو با آنها در دسترس هستید. اگر کودکتان علائمی را نشان میدهد که شما را نگران میکند و تمایلی به صحبت ندارد، حتما با یک درمانگر مشورت کنید.
سخن آخر
به یاد داشته باشید بیشتر والدین مهارت های لازم برای کنار آمدن با استرس کودک خود را دارند و اینکه برخی از استرسها طبیعی است. به بچههای خود بگویید که احساس عصبانیت، ترس، تنهایی یا اضطراب درست است و افراد دیگر نیز چنین احساساتی را دارند. همچنین اطمینان خاطر دادن به کودک بسیار مهم است، بنابراین به آنها یادآوری کنید که اطمینان دارید میتوانند شرایط را کنترل کنند و شما در کنارش هستید.
مطالب بیشتر در مجله پیرامون
برای آشنایی با پازل پیرامون ما را در اینستاگرام دنبال کنید …